ALT در آزمایش خون چیست؟
ALT، یا آلانین آمینوترانسفراز، آنزیمی است که به طور طبیعی در کبد، کلیه ها و قلب وجود دارد. سطح ALT در خون، شاخصی از سلامت کبد است. افزایش سطح ALT در خون اغلب نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی است. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر ALT، دلایل افزایش سطح آن و آنچه باید در مورد آزمایش ALT بدانید، می‌پردازیم.
ALT چیست و چه کاری انجام می دهد؟
ALT آنزیمی است که در فرآیند متابولیسم پروتئین در بدن نقش دارد. به طور خاص، در تبدیل اسید آمینه آلانین به پیرروات کمک می‌کند. این فرآیند در کبد، محل اصلی تولید ALT، بسیار مهم است. مقدار کمی ALT همیشه در خون وجود دارد، اما اگر کبد آسیب ببیند، سلول‌های کبدی این آنزیم را به جریان خون آزاد می‌کنند و در نتیجه سطح ALT در خون افزایش می‌یابد.
چه زمانی باید آزمایش ALT انجام داد؟
پزشک ممکن است آزمایش ALT را به دلایل مختلف تجویز کند، از جمله:
- ارزیابی سلامت کبد: آزمایش ALT به عنوان بخشی از بررسی روتین سلامت کبد یا در صورت وجود علائم بیماری کبدی، مانند زردی (زرد شدن پوست و سفیدی چشم)، خستگی مفرط، درد شکم، یا تورم پاها، انجام می‌شود.
- نظارت بر بیماری‌های کبدی: اگر فردی قبلاً بیماری کبدی تشخیص داده شده داشته باشد، آزمایش ALT برای نظارت بر پیشرفت بیماری و اثربخشی درمان استفاده می‌شود.
- تشخیص علت علائم: اگر فردی علائم مرتبط با بیماری کبدی را تجربه کند، آزمایش ALT می‌تواند به پزشک کمک کند تا علت علائم را تشخیص دهد.
- بررسی عوارض جانبی داروها: برخی از داروها می‌توانند به کبد آسیب برسانند، بنابراین آزمایش ALT می‌تواند برای نظارت بر عملکرد کبد در طول درمان با این داروها انجام شود.
دلایل افزایش سطح ALT در خون چیست؟
افزایش سطح ALT در خون می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، از جمله:
- بیماری کبد الکلی: مصرف بیش از حد الکل می‌تواند به کبد آسیب برساند و سطح ALT را افزایش دهد.
- هپاتیت: عفونت ویروسی کبد (هپاتیت A، B، C و غیره) می‌تواند باعث افزایش سطح ALT شود.
- بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD): تجمع چربی در کبد بدون مصرف زیاد الکل.
- سیروز: مرحله پیشرفته بیماری کبدی که در آن کبد جای زخم پیدا می‌کند.
- اختلالات خود ایمنی: برخی از بیماری‌های خود ایمنی می‌توانند به کبد آسیب برسانند.
- مصرف برخی از داروها: برخی از داروها می‌توانند عوارض جانبی کبدی داشته باشند.
- انسداد مجاری صفراوی: انسداد مجاری صفراوی می‌تواند باعث افزایش ALT شود.
- سایر بیماری‌ها: برخی از بیماری‌ها مانند مونونوکلئوز عفونی و پانکراتیت نیز می‌توانند سطح ALT را بالا ببرند.
آیا سطح نرمال ALT وجود دارد؟
سطح نرمال ALT در خون به عوامل مختلفی از جمله سن، جنس و روش آزمایش بستگی دارد. به طور کلی، دامنه طبیعی ALT بین 7 تا 56 واحد در هر لیتر (U/L) در نظر گرفته می‌شود، اما ممکن است بسته به آزمایشگاه، کمی متفاوت باشد. همیشه باید نتایج آزمایش را با پزشک خود در میان بگذارید تا تفسیر دقیق و مناسب دریافت کنید. افزایش سطح ALT به خودی خود نشان‌دهنده یک بیماری خاص نیست و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
آیا ALT بالا همیشه نشان دهنده بیماری جدی است؟
نه لزوماً. در حالی که ALT بالا اغلب نشان‌دهنده بیماری کبدی است، می‌تواند به دلایل دیگری نیز افزایش یابد که لزوماً جدی نیستند. برای مثال، برخی داروها یا ورزش شدید می‌تواند به طور موقت سطح ALT را افزایش دهد. پزشک شما با توجه به سایر علائم و آزمایش‌های شما، تشخیص صحیح را ارائه خواهد داد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر نگران سلامت کبد خود هستید یا علائم مرتبط با بیماری کبدی را تجربه می‌کنید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما می‌تواند آزمایش‌های لازم را انجام داده و درمان مناسب را ارائه دهد. به‌یاد داشته باشید که این اطلاعات صرفاً برای آموزش است و جایگزین توصیه‌های پزشکی حرفه‌ای نمی‌باشد.
